GEBEDSDIENST
DONDERDAG 2 december 2021

De Shamash: De dienstkaars

Het Chanoekafeest begon vorige zondag. Overeenkomstig de traditie brengt dit feest,voor één dag, in herinnering het wonder (Hebreeuws: Nes) van het kleine flesje met tempelolie. Die bleef bovenaan de kandelaar op wonderlijke wijze acht dagen lang branden in plaats van één dag,. Dit wonder deed zich voor na de militaire overwinning van de Hasmoneeën op de Grieken.

De koning van Syrië, Antiochus Epiphanes, had inderdaad de tempel van Jeruzalem ontwijd om deze aan Zeus op te dragen, en had de joodse eredienst verboden. Er volgde een opstand, geleid door Judas de Makkabeeër en zijn broers, wat resulteerde in de herovering van de tempel en in de herinwijding ervan.

De militaire overwinning en de bevrijding van de Tempel, waarvan sprake in het Boek der Makkabeeën, liggen dan ook aan de basis van het feest van Chanoeka.

Deze feestdag is erg belangrijk in de Joodse kalender. Elke dag, gedurende de acht dagen van het feest, steken we een kaars van de Chanoeka-kandelaar aan. Deze heeft acht armen, plus één: de negende is de Shamash, de dienaar. We ontsteken de eerste avond een eerste kaars aan, dan twee op de tweede dag en zo verder tot acht, waarbij we telkens de volgende zegen uitspreken:

“Geprezen zijt Gij, o Heer onze God, koning van het universum, die ons door uw geboden hebt geheiligd en ons hebt opgedragen de Chanoeka-lampen aan te steken.”

EN

“Geprezen zijt Gij, o Heer onze God, koning van het universum, die in voorheen  wonderen hebt verricht voor onze voorouders”

Dit feest wordt steeds in december gevierd, rond de tijd van kerstmis. We kunnen dan ook niet nalaten om een band te leggen met het thema van het licht dat over de duisternis triomfeert, zoals in het evangelie van Johannes “Het licht schijnt in de duisternis” (Jn1,5).

In een brief die Colette Kessler in 2005 schreef aan haar christelijke vrienden om hen een vrolijk kerstfeest te wensen, schreef ze: de Shamash, de dienstkaars, die dit kleine flesje symboliseert dat goed verborgen was in de tempel en waarvan de olie gedurende acht dagen brandde,  brengt ons de overwinning  van de zwakken op de sterken in herinnering en de tijdloosheid van de Thora van generatie op generatie, met of zonder de Tweede Tempel…

Het Chanoeka-wonder is het wonder van de voortdurende joodse dienst van de Thora, ondanks de ontheiliging of vernietiging van de tempel, ondanks de verstrooiing, ondanks de vervolgingen.

De “Nes”, het wonder, is dit samenvallen in tijd en ruimte van de gave van God, de permanente Aanwezigheid van God voor het heil van de mensen, en de mens die ontwaakt en reageert op dit aanbod van God.

Deze teksten zijn afkomstig van de website van de Nationale Dienst
voor Betrekkingen met het Jodendom van de Franse Bisschoppenconferentie.

Voorbeden

A. Amen, amen, gezegend de God van Israël!

                 Of een ander refrein.

1 / altijd liefhebbende Vader, God van Abraham, Izaäk en Jacob,

u die rouwde om het geweld tussen Kaïn en Abel,

we bidden voor vrede in het Heilige Land,

het land dat Gij hebt uitverkoren om ons te vervoegen in ons mens-zijn.

2. altijd liefhebbende Vader, God van Abraham, Izaäk en Jacob,

U die verzoening tussen Jozef en zijn broers mogelijk maakte:

voor alle minachting ten aanzien van uw volk Israël, vergeef ons.

(stilte)

We bidden U, Vader, dat broederlijkheid mag groeien

tussen het Joodse volk en de volkeren.

3.  altijd liefhebbende Vader, God van Abraham, Izaäk en Jacob,

u die Israël uit Egypte hebt geleid en bevrijd,

geef uw vreugde aan het Joodse volk

en bewaar hen in trouw aan uw verbond.

4. altijd liefhebbende Vader, God van Abraham, Izaäk en Jacob,

U die de twaalf stammen van Israël verenigde rond de Thora,

geef vrede aan de Joodse mensen die in Jezus geloven.

5. altijd liefhebbende Vader, God van Abraham, Izaäk en Jacob,

U die uw Zoon Jezus stuurde om ons te redden,

laat uw zegen rusten over de christenen van joodse afkomst.

6. altijd liefhebbende Vader, God van Abraham, Izaäk en Jacob,

Vader van Jezus Christus,

breng in eenheid alle christelijke kerken samen.

7. altijd liefhebbende Vader, God van Abraham, Izaäk en Jacob,

U gaf het Joodse volk de belofte van de komst van de Messias,

U gaf de kerk de verwachting van de terugkeer van uw Zoon.

In de heilige Geest zeggen we tesamen met de hele Kerk:

“Maranatha, kom o Heer! “