WEEK VAN GEBED VOOR DE EENHEID onder de CHRISTENEN

Gij zult de Heer, uw God liefhebben… en uw naaste als uzelf Lc. 10, 27

DAG 1

Er kwam een wetgeleerde die Hem op de proef wilde stellen.
Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? (Lc 10,25)
Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? (Lc 10,25)

Heer, help ons om ons leven op U te richten
Aanvullende Schriftteksten

Romeinen 14:8-9

Psalm 103:13-18

Bezinning

“Wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven? Deze cruciale vraag van een wetgeleerde aan Jezus is een uitdaging voor iedereen die in God gelooft. Het is beslissend voor de zin van ons leven op aarde en in eeuwigheid. Elders in de Bijbel geeft Jezus ons de uiteindelijke betekenis van eeuwig leven: “… dat zij U kennen, de enige ware God, en Hem die U gezonden hebt, Jezus Christus” (Joh 17,3). God kennen betekent zijn wil in ons leven ontdekken en vervullen. Ieder van ons verlangt naar een leven dat in volheid en waarheid geleefd wordt, en dit is ook wat God van ons verlangt (vgl. Joh 10,10). De heilige Ireneus zei: “De glorie van God is de levende mens”.

Heel vaak worden we door omstandigheden van verdeeldheid, egoïsme en lijden in het leven , afgeleid van onze zoektocht naar God. Jezus doorleefde het mysterie van de intieme verbondenheid met de Vader, die al zijn kinderen wil brengen tot de volheid van het eeuwig leven. Jezus is “de weg” die ons naar de Vader leidt, onze uiteindelijke bestemming.

Zo brengt onze zoektocht naar eeuwig leven ons dichter bij Jezus, en tegelijkertijd dichter bij elkaar op de weg naar christelijke eenheid. Laten we openstaan voor vriendschap en samenwerking met christenen van alle kerken, en bidden we dat de dag mag komen waarop we allen kunnen samenzitten rond de tafel van de Heer.

Gebed

Levende God ,
Gij hebt ons geschapen om te leven, en te leven in overvloed.
Erkennen wij in onze broeders en zusters ook hun verlangen naar eeuwig leven.
Wanneer we met vastberadenheid samen op weg gaan in navolging van Jezus
zetten we anderen op weg naar U.

We vragen het U in zijn Naam. Amen.

Heb de Heer, uw God, lief… en uw naaste als uzelf (Lc 10,27)

Teksten voor

DE BIDWEEK VOOR DE EENHEID VAN DE CHRISTENEN en voor het hele jaar 2024

Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf. (Lc 10,27)

Samen voorbereid door een oecumenisch team uit Burkina Faso. Het gekozen thema is: “Heb de Heer, uw God, lief… en uw naaste als uzelf” (Lc 10,27).

gepubliceerd door
Het Dicasterie voor de Bevordering van de Eenheid van de Christenen en Commissie Faith and Order van de Wereldraad van Kerken
Het secretariaat van de Katholieke Nationale Commissie voor Oecumene (Brussel) zorgde voor een Nederlandse vertaling

Citaten uit de Schrift
De Bijbelcitaten in de Nederlandse versie komen uit de NBV21, Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap. Alle rechten voorbehouden.
Nederlandse vertaling voor Vlaanderen
Met dank aan het secretariaat van de Katholieke Nationale Commissie voor Oecumene.

AAN ALLEN DIE DE BIDWEEK VOOR DE EENHEID VAN DE CHRISTENEN ORGANISEREN

Op zoek naar eenheid doorheen heel een jaar.

Op het noordelijk halfrond wordt de Bidweek voor de eenheid van de christenen gevierd van 18 tot 25 januari. Deze data werden in 1908 voorgesteld door Paul Wattson om de periode tussen het feest van Sint-Petrus en het feest Sint Paulus te overbruggen. Die keuze heeft dus een symbolische betekenis. Op het zuidelijk halfrond, waar januari een zomervakantieperiode is, geven we de voorkeur aan een andere datum, bijvoorbeeld rond Pinksteren ( een voorstel van de Faith and Order beweging in 1926), ook een symbolische datum voor de eenheid van de Kerk .

Met deze flexibiliteit in gedachten nodigen wij u uit om deze teksten te zien als een uitnodiging om tijdens het jaar naar andere gelegenheden te zoeken om uitdrukking te geven aan de verbondenheid die reeds bestaat tussen Kerken en om samen te bidden voor de volle eenheid die Christus verlangt.

Aanpassing van de teksten

Het is de bedoeling dat de voorgestelde teksten, indien mogelijk, aangepast worden aan de lokale situatie en dat er rekening wordt gehouden met de plaatselijke liturgische gebruiken en de sociaal-culturele context. Een dergelijke aanpassing moet normaal gesproken het resultaat zijn van een oecumenische samenwerking. In verschillende landen bestaan al oecumenische structuren die dit soort samenwerking mogelijk maken. We hopen dat de noodzaak om de Bidweek aan te passen aan de lokale realiteit mag leiden tot de oprichting van dergelijke structuren voor zover ze nog niet bestaan.

Hoe gebruikmaken van de teksten van de Gebedsweek voor de Eenheid van de Christenen?

– Voor de Kerken en christelijke gemeenschappen die de Bidweek samen vieren tijdens één dienst, biedt dit boekje een model aan van een oecumenische viering van het Woord van God.

– Kerken en christelijke gemeenschappen kunnen voor hun vieringen ook gebruik maken van de gebeden of andere teksten in de Oecumenische Viering van het Woord van God, de voorgestelde teksten voor de Acht Dagen en de selectie van gebeden in de bijlage van dit boekje.

– Kerken en christelijke gemeenschappen die de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen op elke dag van de week vieren, kunnen suggesties vinden in de voorgestelde teksten voor de Acht Dagen.

– Wie een Bijbelstudie wil doen over het thema van de Gebedsweek kan ook putten uit de teksten en bijbeloverwegingen die voor de Acht Dagen zijn voorgesteld. Het commentaar van elke dag kan worden afgesloten met een voorbede.

– Voor hen die privé willen bidden, kunnen de teksten in dit boekje inspireren tot gebed en hen ook eraan herinneren dat ze in gemeenschap zijn met allen die over de hele wereld bidden voor een meer zichtbare eenheid in de Kerk van Christus.

BIJBELTEKST VOOR 2024 (Lucas 10,25-37)

Er kwam een wetgeleerde die Hem op de proef wilde stellen. Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ ²⁶ Jezus antwoordde: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Wat leest u daar?’ ²⁷ De wetgeleerde antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ ²⁸ ‘U hebt juist geantwoord,’ zei Jezus tegen hem. ‘Doe dat en u zult leven.’ ²⁹ Maar de wetgeleerde wilde zijn gelijk halen en vroeg aan Jezus: ‘Wie is mijn naaste?’ ³⁰ Toen vertelde Jezus hem het volgende: ‘Er was eens iemand die van Jeruzalem naar Jericho reisde en onderweg werd overvallen door rovers, die hem zijn kleren uittrokken, hem mishandelden en hem daarna halfdood achterlieten. ³¹ Toevallig kwam er een priester langs, maar toen hij het slachtoffer zag liggen, liep hij met een boog om hem heen. ³² Er kwam ook een Leviet langs, maar bij het zien van het slachtoffer liep ook hij met een boog om hem heen. ³³ Een Samaritaan echter, die op reis was, kreeg medelijden toen hij hem zag. ³⁴ Hij ging naar de gewonde man toe, goot olie en wijn over zijn wonden en verbond ze. Hij zette hem op zijn eigen rijdier en bracht hem naar een logement, waar hij voor hem zorgde. ³⁵ De volgende morgen gaf hij twee denarie aan de eigenaar en zei: “Zorg voor hem, en als u meer kosten moet maken, zal ik u die op mijn terugreis vergoeden.” ³⁶ Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers?’ ³⁷ De wetgeleerde zei: ‘De man die hem barmhartigheid heeft betoond.’ Toen zei Jezus tegen hem: ‘Doet u dan voortaan net zo.’

INLEIDING TOT HET THEMA VOOR 2024

Heb de Heer, uw God, lief… en uw naaste als uzelf (Lc 10,27)

Het materiaal voor de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen 2024 is voorbereid door een oecumenisch team uit Burkina Faso onder leiding van de plaatselijke Gemeenschap van de Chemin Neuf (CCN)^[1] . Het gekozen thema is: “Heb de Heer, uw God, lief… en uw naaste als uzelf” (Lc 10,27). Broeders en zusters van het katholieke aartsbisdom Ouagadougou, protestantse kerken, oecumenische organisaties en de CCN van Burkina Faso werkten samen in de voorbereiding van de gebeden en bezinningen voor de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen, en hebben deze samenwerking ervaren als een authentieke oecumenische bekering.

God en de naaste liefhebben in een erg onstabiele situatie in het land.

Burkina Faso ligt in West-Afrika, in de Sahel-regio, en omvat ook de buurlanden Mali en Niger. Het heeft een oppervlakte van 174.000 km² en een bevolking van 21 miljoen mensen, die behoren tot bijna zestig verschillende etnische groepen. Religieus gezien is ongeveer 64% van de bevolking moslim, 9% hangt traditionele Afrikaanse religies aan en 26% is christen (20% katholiek, 6% protestants). Deze drie religieuze groepen zijn aanwezig in elke regio van het land en in vrijwel elke familie.

Burkina Faso maakt momenteel een ernstige veiligheidscrisis door die alle religieuze gemeenschappen treft. Na een ernstige jihadistische aanslag georganiseerd buiten het land in 2016 is de veiligheidssituatie in Burkina Faso, en daarmee de sociale cohesie, sterk verslechterd. In het land zijn terroristische aanslagen, wetteloosheid en mensenhandel toegenomen, met meer dan drieduizend doden en bijna twee miljoen binnenlandse vluchtelingen tot gevolg. Duizenden scholen, gezondheidscentra en gemeentehuizen zijn gesloten en een groot deel van de sociaaleconomische- en wegeninfrastructuur is verwoest. Aanvallen op bepaalde etnische groepen hebben het risico op conflicten tussen gemeenschappen vergroot. Tegen deze achtergrond van ernstige instabiliteit wordt de sociale cohesie, de vrede en de nationale eenheid bedreigd.

Vooral de christelijke kerken zijn het doelwit geweest van gewapende overvallen. Priesters, pastores en catechisten zijn gedood tijdens religieuze vieringen en het lot van alle ontvoerden blijft onduidelijk. Voor het ogenblik nu heeft de staat geen controle meer over 22% van het land. In deze regio’s kunnen christenen niet meer openlijk hun geloof belijden. Als gevolg van het terrorisme zijn de meeste christelijke kerken in het noorden, oosten en noordwesten van het land gesloten. In veel van deze regio’s is de publieke christelijke eredienst niet meer mogelijk. Waar de eredienst wel nog plaatsvindt gebeurd dit onder politiebescherming. Vooral in de grote steden moesten vieringen om veiligheidsredenen worden opgeschort.

Ondanks de inspanningen van de staat en de religieuze gemeenschappen wordt het land steeds instabieler door de opkomst van extremistische groeperingen. Maar niettemin groeit er een zekere verbondenheid tussen christenen, moslims en aanhangers van de traditionele religies. Hun leiders werken aan duurzame oplossingen voor de vrede, de sociale cohesie en de verzoening. De Moslim-Christelijke Dialoogcommissie van de Katholieke Bisschoppenconferentie van Burkina Faso en Niger zet zich bijvoorbeeld in voor het bevorderen van de interetnische en interreligieuze dialoog en samenwerking.

In antwoord op de vraag van de regering om te bidden voor vrede, sociale cohesie en verzoening komen lokale gemeenschappen dagelijks samen om te bidden en te vasten. Verschillende katholieke en protestantse kerken hebben hun inspanningen opgevoerd om vluchtelingen te helpen. Er zijn bezinnings- en bewustmakingsbijeenkomsten georganiseerd om de situatie beter te begrijpen, om de broederschap te bevorderen en om te onderzoeken hoe men kan terugkeren naar een duurzame vrede. Deze hoop wordt verwoord in het traditionele Mossi-spreekwoord^[2]: “Wat de grond van de strijd ook moge wezen en hoelang die zal duren, eens zal de tijd voor verzoening komen”.

De uitnodiging om samen te werken aan de voorbereiding van de teksten voor de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen in 2024 heeft de verschillende kerken van Burkina Faso ertoe gebracht om in deze moeilijke periode voor hun land samen op weg te gaan, te bidden en samen te werken in wederzijdse liefde. De liefde van Christus die alle christenen verenigt is sterker dan hun verdeeldheid, en de christenen van Burkina Faso verbinden zich ertoe de weg te gaan van de liefde tot God en de naaste. Ze vertrouwen erop dat Gods liefde sterker zal zijn dan het geweld dat momenteel in hun land woedt.

De Bijbeltekst

De centrale plaats van de liefde in het christelijke leven

Liefde staat in het “DNA” van het christelijk geloof. God is Liefde, en “de liefde van Christus brengt ons samen in eenheid”^[3] . We ontdekken onze gemeenschappelijke identiteit door Gods liefde in Christus (vgl. Joh 3,16) en we zijn er getuigen van in de wereld door onze liefde voor elkaar (Joh 13,35). In de passage die gekozen werd voor de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen in 2024 (Lc 10,25-37), bevestigt Jezus de traditionele Joodse leer van Deuteronomium 6,5: “Heb de HEER, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht”, en Leviticus 19,18b: “Heb je naaste lief als jezelf”.

In dit Evangelie vraagt een wetgeleerde terstond aan Jezus: “En wie is mijn naaste? De vraag tot wie de verplichting om lief te hebben zich uitstrekt, was onderwerp van discussie onder de rechtsgeleerden. Traditioneel werd deze verplichting alleen van toepassing geacht op Israëlieten en buitenlandse ingezetenen. Later, onder invloed van de binnenvallende vreemde mogendheden, werd het gebod niet van toepassing geacht op bezettingsmachten. Na verloop van tijd, toen het Jodendom versplinterde, werd het soms gezien als alleen geldend voor de eigen groepering. De vraag die deze wetgeleerde aan Jezus stelde was daarom een provocatie. Jezus antwoordt met een gelijkenis die laat zien dat liefde veel verder gaat dan de grenzen die de wetgeleerde zich voorstelde.

Veel vroegchristelijke schrijvers zoals Origenes, Clement van Alexandrië, Johannes Chrysostomos en Augustinus zagen in deze gelijkenis het traject van Gods verlossingsplan voor de wereld. Zij zagen in de man die uit Jeruzalem neerdaalde het beeld van Adam – dat wil zeggen van de hele mensheid – die uit het paradijs neerdaalde in de wereld, met haar gevaren en verdeeldheid, en in de dieven het beeld van de vijandige aardse machten die ons belagen. Zij zagen Christus zelf als degene die, door medelijden bewogen, de halfdode ter hulp snelt, zijn wonden verzorgt en hem in veiligheid brengt in een herberg, waarin zij het beeld van de Kerk zagen

Tenslotte zagen ze in de belofte van de Samaritaan om terug te keren een voorafbeelding van de beloofde wederkomst van de Heer.

Christenen zijn geroepen om te handelen zoals Christus, elkaar lief te hebben zoals de barmhartige Samaritaan, medelijden en compassie te tonen voor mensen in nood, ongeacht hun religieuze, etnische of sociale identiteit. Wat ons zou moeten motiveren om anderen te helpen is niet onze gemeenschappelijke identiteit, maar onze liefde voor onze “naaste” . Jezus’ visie op de liefde voor onze naaste wordt echter onderuit gehaald in de wereld van vandaag. Oorlogen in veel regio’s, spanningen in de internationale relaties en ongelijkheden veroorzaakt door structurele veranderingen opgelegd door Westerse mogendheden of andere externe actoren staan ons vermogen om lief te hebben zoals Christus in de weg. In het leren elkaar lief te hebben voorbij alle verschillen kunnen christenen “buren” worden, zoals de Samaritaan in het evangelie.

De weg van de oecumene

Jezus bad opdat al zijn leerlingen één zouden zijn (vgl. Joh 17,21), daarom mogen christenen nooit de hoop verliezen, noch ophouden met bidden en werken voor de eenheid. Ze zijn met elkaar verbonden door de liefde van God in Christus en in het ervaren van Gods liefde voor ieder van hen. Ze erkennen elkaar in de beleving van het geloof wanneer ze samen bidden, vieren en God dienen. Toch blijft dit steeds een opgave binnen de interreligieuze betrekkingen, ook in Burkina Faso. Gebrek aan wederzijdse kennis tussen de kerken en wantrouwen jegens elkaar kunnen de inzet voor oecumene in de weg staan. Sommigen vrezen dat ze door de oecumene hun confessionele identiteit verliezen en de “groei” van hun kerk belemmeren. Maar deze rivaliteit tussen kerken is in strijd met het gebed van Jezus. Net als de priester en de Leviet in het Evangelie missen christenen, dikwijls uit angst, kansen om dichter bij hun broeders en zusters te komen. Tijdens deze Bidweek voor de Eenheid van de Christenen vragen we de Heer ons te helpen en onze wonden te helen, zodat we met vertrouwen en hoopvol verder kunnen gaan op de weg van de oecumene^[4].

Christelijke eenheid ten dienste van de vrede en de verzoening

De bijzondere context in Burkina Faso maakt duidelijk dat in het zoeken naar vrede en verzoening de liefde centraal moet staan. Deze zoektocht wordt vaak bedreigd door het teloorgaan van waarden en het gevoel deel uit te maken van de mensheid, en door een afnemende aandacht voor het algemeen welzijn, voor eerlijkheid, integriteit en burgerzin. In deze omstandigheden is het meer dan ooit belangrijk te getuigen van de liefde van God.

Van verdeeldheid naar eenheid in Burkina Faso

Christelijke gemeenschappen in Burkina Faso proberen in onderlinge gastvrijheid de oproep tot liefde waar te maken. Dit is vooral duidelijk tijdens de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen. Ze hebben met de steun van heel wat mensen en financiële middelen de vertaling van de Franse versie van de Oecumenische Bijbelvertaling in de lokale talen gerealiseerd, om christenen zo naar de “herberg” van het Woord van God te leiden (vgl. Lc 10,34). Ze gaan ook bij elkaar op bezoek in hun kerken en nemen samen deel aan hun vieringen. Ze brengen Christus naar hun broeders en zusters en helen de wonden van al wie in armoede en ellende zijn beland.

Maar zoals een Afrikaans spreekwoord zegt: “De boom mag het bos niet verbergen”. Deze positieve voorbeelden van oecumene mogen ons niet blind maken voor het feit dat er nog veel obstakels zijn op de weg van de eenheid. Ondanks hun inspanningen om de “naaste” te zijn van allen die de Drievuldige God belijden, hebben de kerken in Burkina Faso het moeilijk om elkaar echt lief te hebben zoals Christus dat van ons vraagt. Soms gaan ze onderling met elkaar om zoals de Samaritanen en de Joden, cultureel en theologisch verdeeld, in onvriendelijke tot vijandige relaties. Deze blijvende verdeeldheid siert hen niet en ze zien in dat een oecumenische bekering nodig is om elkaars wonden met helende olie en wijn te kunnen genezen.

In de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan zagen de kerkvaders dikwijls in de herberg het beeld van de Kerk. Zoals de barmhartige Samaritaan de gewonde man naar de herberg bracht, zo vertrouwt Christus de gewonden en de zeer behoeftigen van de wereld toe aan onze Kerken , zodat zij voor hen kunnen zorgen en helpen genezen. Deze oproep tot dienstbaarheid aan de wereld is ook een weg naar eenheid, die Gods geschenk is aan zijn volk.

VOORBEREIDING VAN HET MATERIAAL VOOR DE BIDWEEK

VOOR DE EENHEID VAN DE CHRISTENEN 2024

Het internationale team dat van het Dicasterie voor de Bevordering van de Eenheid van de Christenen en de Commissie voor Geloof en Kerkorde van de Wereldraad van Kerken samen de opdracht kreeg voor de supervisie en het finaliseren van het materiaal voor de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen 2024, kwam van 25 tot 29 september 2022 in Rome samen. De bijeenkomst vond plaats in het Maison de Saint-Joseph-de-Cluny, dat sinds 2016 wordt gerund door de Communauté du Chemin Neuf, waarvan de leden zich bijzonder hebben ingezet voor de eenheid van de christenen.

Het uitwerken van het materiaal werd door het Dicasterie voor de Bevordering van de Eenheid van de Christenen toevertrouwd aan een oecumenisch team uit Burkina Faso, en gecoördineerd door de Chemin Neuf Gemeenschap in dat land. Burkina Faso muntte niet altijd uit in oecumenische openheid en samenwerking. Niettemin gaven de vertegenwoordigers van het katholieke aartsbisdom Ouagadougou, de protestantse kerken en de oecumenische organisaties graag gehoor aan deze uitnodiging en werkten ze van harte mee aan het voorbereiden van de gebeden en de bezinningen. De politieke en sociale situatie in Burkina Faso is niet stabiel en er zijn veel problemen die de vrede en sociale cohesie bedreigen. Het voorbereiden van de teksten van de Bidweek voor de Eenheid van de Christenen, op zo’n precair moment in de geschiedenis van hun land, deed bij de oecumenische werkgroep het inzicht groeien dat de liefde van Christus alle christenen met elkaar verbindt en dat deze liefde sterker is dan hun verdeeldheid. Aan het einde van hun werk erkenden ze dat het samenwerken voor de eenheid een echte oecumenische bekeringservaring was geweest voor hen.

Helaas konden vier leden van de lokale groep die aan de bijeenkomst in Rome zouden deelnemen, niet aanwezig zijn vanwege een staking van de luchtverkeersleiders op het laatste moment. De vergadering werd gezamenlijk voorgezeten door ds. Mikie Roberts van de Wereldraad van Kerken in Genève en ds. Anthony Currer van het Dicasterie voor de Bevordering van de Eenheid van de Christenen in Rome.

Leden van de internationale groep

Ds. Martin Browne, OSB              Dicasterie voor de Bevordering van de Eenheid van de Christenen (Rome)
Ds. Peter Colwell                            Churches Together in Groot-Brittannië en Ierland (Londen)
Rev. Fr. Miguel Desjardins, CCN Dicasterie voor de Bevordering van de Eenhied van de christenen (Rome)
Ds. Anthony Currer                        Conférence des évêques de France (Parijs)
Dr. Ani Ghazaryan Drissi               Wereldraad van Kerken (Genève)
Zr Leticia Candelario Lopez, FMVD Missionaire Broederschap Verbum Dei (Singapore)
Ds Dr Odair Pedroso Mateus      Wereldraad van Kerken (Genève)
Ds. Pater James Puglisi SA           Centrum Pro Unione (Rome)
Ds. Dr. Mikie Roberts Wereldraad van Kerken (Genève)
Ds. Dr. Jochen Wagner                  Vereniging van Christelijke Kerken in Duitsland (Frankfurt)
Dr Clare Watkins                            Universiteit van Roehampton (Londen)

Leden van de redactiegroep Burkina Faso
Ds. Ousman Justin Bande            Séminaire Saint-Jean-Baptiste, Ouagadougou
Ezechiel Amadou Hebie         Communauté du Chemin Neuf
Ds. David Ilboudo                   Aartsbisdom Ouagadougou
Pastor Tegwende Léonard Kinda Vereniging van Evangelisch Gereformeerde Kerken
Pastor Patrice Kobamba         Bijbelgenootschap van Burkina Faso
Yvonne Nikiema                     Bisdom Ouagadougou
Henri Rouamba                      Gemeenschap Chemin Neuf
Zr Yolande Tapsoba CCN        Gemeenschap Chemin Neuf
Florence Zaongo                    Gemeenschap Chemin Neuf
Alix Zongo                               Gemeenschap Chemin Neuf

Gebedsweek voor de Eenheid 2024

Heb de Heer, uw God, lief … en uw naaste als uzelf (Lc 10,27)

Vanaf 1983 heeft de oecumenische afdeling van de Pauselijke Universiteit van St. Thomas van Aquino in Rome honderden diocesane verantwoordelijkengevormd met het oog op het bevorderen van de christelijke eenheid en de interreligieuze dialoog.

Geworteld in de katholieke principes van de oecumene en de oecumenische traditie van de dominicanen, werkt het Instituut voor Oecumenische Studies van het Angelicum onder auspiciën van het Dicasterie voor de Bevordering van de Eenheid van de Christenen (Vaticaan).

Het biedt de volgende academische graden aan: diploma (1 jaar); licentiaat (2 jaar); doctoraat (3 jaar); en postdoctoraat (1 jaar) in de theologie met specialisatie in oecumenische/interreligieuze studies. Specifieke programma’s voor sabbaticals zijn ook voorzien. Het instituut ondersteunt tevens internationale oecumenische academische conferenties en publieke lezingen.

Het docentenkorps bestaat uit de beste internationale experten op het vlak van de oecumene en de interreligieuze dialoog.

OECUMENISCHE VIERING
Richtlijnen voor de voorbereiding van de viering

Dit jaar werd de voorbereiding van de oecumenische viering toevertrouwd aan een team vanuit verschillende christelijke tradities in Burkina Faso en georganiseerd door de lokale Chemin Neuf (CCN).

De keuze van de Bijbelse en liturgische teksten vertrekt vanuit het beeld van de barmhartige Samaritaan in de parabel (Lc 10,25-37) waarin Jezus uitlegt wat het betekent je naaste lief te hebben, in antwoord op een vraag over het gebod uit het Oude Testament: “Heb de HEER, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht … en heb je naaste lief als jezelf”. (Dt 6,5 en Lv 19,18b).

Voor de viering zijn verschillende dingen nodig. Voor het samenkomen, bij de opening van de viering (Het delen van Gods liefde), een kalebas of kruik die met water wordt gevuld. De viering begint met een processie met allen die tijdens de gebedsviering een bijdrage leveren. Iemand uit de gemeenschap waar de viering plaatsvindt neemt water uit de kruik en biedt het te drinken aan, aan de vertegenwoordigers van de andere aanwezige gemeenschappen. Men kan er ook voor kiezen om dit gebaar te stellen aan de ingang van de kerk. Aan het slot van dit welkomstritueel sluiten de voorgangers en de vertegenwoordigers van de gemeenschappen zich aan bij de processie, onder het zingen van een lied of onder begeleiding van muziek.

Als er christenen uit West-Afrika deelnemen aan de viering, is het een goed idee hen uit te nodigen om een lied in hun eigen taal te zingen. Daarnaast kunnen vertegenwoordigers van de verschillende Kerken een tuil bloemen van verschillende kleuren meebrengen, als teken van de rijkdom van Gods liefde en de verscheidenheid van Gods volk.

De teksten die voor de voorganger (V) zijn, kunnen verdeeld worden over verschillende leden van de clerus of vertegenwoordigers van de verschillende aanwezige denominaties. Op dezelfde wijze kunnen de teksten voor de voorlezer (L) verdeeld worden over verschillende mensen.

Op het einde van de viering wordt de kalebas of kruik met water binnengebracht en aan de gemeente aangeboden, terwijl de voorganger de zending uitspreekt. De zending en de zegen kunnen samen worden uitgesproken door de kerkleiders of vertegenwoordigers van de verschillende aanwezige gemeenschappen.

Verloop van de viering

V. Voorganger
L. Lezer
G. Gemeenschap

Samenkomst en het delen van Gods Liefde

L. In Burkina Faso wordt een kalebas gebruikt om water te delen met gasten die vermoeid van hun reis zijn aangekomen. Het is een manier van verwelkomen en teken van gastvrijheid en broederschap,

Zodra de bezoeker zijn dorst heeft gelest, kan het gesprek beginnen en kan de reden van het bezoek ter sprake komen.

Als we samenkomen om te bidden, heten we hen welkom zoals Abraham de drie bezoekers verwelkomde door hen water aan te bieden om hun dorst te lessen.

Een lid van de gastgemeenschap deelt het water uit de kalebas met de vertegenwoordigers van de andere aanwezige kerken. Terwijl de kalebas naar de ingang van de cultusplaats wordt gebracht sluiten de voorgangers aan bij de processie onder begeleiding van zang of muziek.

V. In naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.

G. Amen.

V. Wij zijn hier samen gekomen, broeders en zusters, om te bidden voor de zichtbare eenheid van de christenen.
In het hart van onze viering staat het verhaal van de barmhartige Samaritaan,
waarin we de goddelijke oproep beluisteren
om God lief te hebben en elkaar lief te hebben.
Laten we ons voorbereiden op de ontmoeting met de God van liefde
in dankzegging en in vreugde,
indachtig zijn gebod elkaar lief te hebben
en onze naaste te beminnen als onszelf.

G. Eer aan U, Vader, die uzelf hebt geopenbaard in uw schepping
en die ons allen oproept om te leven in uw aanwezigheid.
Eer aan U, Christus Jezus
die zichzelf helemaal gaf voor ieder van ons en ons uitnodigt hetzelfde te doen.
Eer aan U, Heilige Geest,
die ons samenbrengt in liefde en eenheid.
Eer aan U, liefdevolle God,
in wie we geschapen, verlost en tot eenheid zijn gebracht.
Amen

Hymne

Lofzang en dankzegging

L. Keren we ons hart tot God en brengen we Hem eer.
Lof zij U, Heer, die uw liefde in onze harten hebt uitgestort zodat we nooit de hoop verliezen.
Door uw liefde bevrijdt U ons van angst en geneest U onze gewonde en gekwetste harten.
U zij geprezen voor alle mannen en vrouwen die liefde en hoop zaaien in het hart van hun ‘naasten’ over de hele wereld.

G. Heer, wij loven U.

L. Eeuwige God, wij danken U voor de gave van uw zoon Jezus, Verlosser van de hele mensheid.
gezegend zijt Gij voor de genade van de bekering en voor al de kiemen van geloof, hoop en naastenliefde die U overal onder uw volk hebt uitgezaaid.
Dank U voor het geloof dat we hebben ontvangen van de apostelen, voor Jezus’ gebed om eenheid en voor de gave van de Blijde Boodschap van heil.

G. Heer, wij danken U.

L. Liefdevolle God, wij aanbidden U om de grootmoedigheid van uw liefde voor iedereen, een liefde die zo volkomen is dat ze ons begrip te boven gaat.
Wij aanbidden U, die uit liefde uw Zoon, Jezus Christus, naar de wereld hebt gezonden en ons blijft vervullen met uw liefde door de werking van de Heilige Geest.

G. Heer, wij aanbidden U.

Schuldbelijdenis

V. Wij staan nu voor U, Heer, en we erkennen dat we zondaars zijn :

L. Door op zoek te gaan naar een geluk zonder God en door het negeren van zijn gebod van liefde, hebben we ons afgekeerd van Hem en zijn liefde voor ons. Ons egoïsme en onze hang naar bezit en macht hebben ons van God verwijderd.

Stilte

L. God van barmhartigheid,

G. Vergeef ons en genees ons.

L. Als we ideologieën bijtreden die de menselijkheid van anderen ontkennen, bouwen we muren van verdeeldheid, zaaien we haat en geweld en vergeten we het gebod van de Heer elkaar lief te hebben.

Stilte

L. God van barmhartigheid,

G. Vergeef ons en genees ons.

L. We hebben toegestaan dat onze harten verhard raakten en hebben onszelf op een dwaalspoor gezet. Door gebrek aan mededogen zien we Jezus niet meer in hen die anders zijn dan wij.

Stilte

L. God van barmhartigheid

G. Vergeef ons en genees ons.

L. We hebben nagelaten ons hart en onze geest te openen voor de oneindige en onvoorwaardelijke liefde van God voor elk van ons. Omdat we ons afsloten voor deze liefde, is de wereld verduisterd door egoïsme, geweld, onverschilligheid en een verlies aan zingeving.

Stilte

L. God van barmhartigheid

G. Vergeef ons en genees ons.

L. God, Vader van onze Heer Jezus Christus, die U in de volheid van de tijd gezonden hebt om de hele schepping te verlossen, vergeef ons en genees ons van onze zonden, en vernieuw ons door uw Heilige Geest.

G. Eer aan God, die wij met één stem loven.

Trisagion^{^[5]}

G. Een heilige God!
Heilige Sterke!
Heilige onsterfelijke, ontferm U over ons!

Lezing uit het Oude Testament Genesis 18,1-8

L. De HEER verscheen opnieuw aan Abraham, bij de eiken van Mamre. Op het heetst van de dag zat Abraham in de ingang van zijn tent. Toen hij opkeek, zag hij even verderop plotseling drie mannen staan. Onmiddellijk snelde hij de tent uit, naar hen toe. Hij boog diep en zei: ‘Heer, wees toch zo goed uw dienaar niet voorbij te gaan. Ik zal wat water voor u laten halen zodat u uw voeten kunt wassen. Maak het u hier onder de boom intussen gemakkelijk. Ik zal u ook iets te eten brengen, zodat u weer op krachten kunt komen voordat u verdergaat. Daarvoor bent u immers bij uw dienaar langsgekomen?’ Zij antwoordden: ‘Dat is goed, ga uw gang.’

Abraham haastte zich naar de tent, naar Sara. ‘Vlug,’ zei hij, ‘drie schepel fijn meel! Maak deeg en bak brood.’ Daarna snelde hij naar de kudde, zocht een mooi kalf uit dat er mals uitzag, en gaf dat aan een knecht, die het onmiddellijk klaarmaakte. Hij haalde boter en melk, nam het gebraden kalf en zette alles aan zijn gasten voor. Terwijl zij aten, bleef hij bij hen staan onder de boom.

Antwoordpsalm 138

L. Ik wil U loven met heel mijn hart,
voor U zingen onder het oog van de goden,
mij buigen naar uw heilige tempel,
uw naam loven om uw liefde en trouw:
grote dingen hebt U beloofd, tot eer van uw naam.

G. Toen ik U aanriep, hebt U geantwoord.

L. Toen ik U aanriep, hebt U geantwoord,
mij bemoedigd en gesterkt.
Laten alle koningen op aarde U loven, HEER,
zij hebben de beloften uit uw mond gehoord.

G. Toen ik U aanriep, hebt U geantwoord.

L. Laten zij de wegen van de HEER bezingen:
‘Groot is de majesteit van de HEER.
De HEER is hoogverheven! Naar de nederige ziet Hij om,
de hoogmoedige doorziet Hij van verre.’

G. Toen ik U aanriep, hebt U geantwoord.

L. Al is mijn weg vol gevaren, U houdt mij in leven,
U verdedigt mij tegen de woede van mijn vijanden,
uw rechterhand brengt mij redding.
De HEER zal mij altijd beschermen.
HEER, uw trouw duurt eeuwig,
laat het werk van uw handen niet los.

G. Toen ik U aanriep, hebt U geantwoord.

L. Eer aan de Vader en aan de Zoon en aan de Heilige Geest;

G. Zoals het was in het begin, nu en altijd, en in de eeuwen der eeuwen . Amen.

Lezing uit het evangelie volgens Lucas 10:25-37

L. ²⁵ Er kwam een wetgeleerde die Hem op de proef wilde stellen. Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ ²⁶ Jezus antwoordde: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Wat leest u daar?’ ²⁷ De wetgeleerde antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ ²⁸ ‘U hebt juist geantwoord,’ zei Jezus tegen hem. ‘Doe dat en u zult leven.’ ²⁹ Maar de wetgeleerde wilde zijn gelijk halen en vroeg aan Jezus: ‘Wie is mijn naaste?’ ³⁰ Toen vertelde Jezus hem het volgende: ‘Er was eens iemand die van Jeruzalem naar Jericho reisde en onderweg werd overvallen door rovers, die hem zijn kleren uittrokken, hem mishandelden en hem daarna halfdood achterlieten. ³¹ Toevallig kwam er een priester langs, maar toen hij het slachtoffer zag liggen, liep hij met een boog om hem heen. ³² Er kwam ook een Leviet langs, maar bij het zien van het slachtoffer liep ook hij met een boog om hem heen. ³³ Een Samaritaan echter, die op reis was, kreeg medelijden toen hij hem zag. ³⁴ Hij ging naar de gewonde man toe, goot olie en wijn over zijn wonden en verbond ze. Hij zette hem op zijn eigen rijdier en bracht hem naar een logement, waar hij voor hem zorgde. ³⁵ De volgende morgen gaf hij twee denariën aan de eigenaar en zei: “Zorg voor hem, en als u meer kosten moet maken, zal ik u die op mijn terugreis vergoeden.” ³⁶ Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers?’ ³⁷ De wetgeleerde zei: ‘De man die hem barmhartigheid heeft betoond.’ Toen zei Jezus tegen hem: ‘Doet u dan voortaan net zo.’

Hymne

Preek / Homilie

Gevolgd door een moment van stilte of een lofzang.

Affirmatie van liefde geïnspireerd aan 1 Kor 13

Gelezen als antifoon, waarbij de ene helft van de gemeente het eerste deel van elke strofe leest en de andere helft het tweede deel.

Al spreek ik de taal van mensen en engelen,
Als ik de liefde niet heb, ben ik een galmend bekken of een schelle cimbaal.
Al heb ik de gave van de profetie, al ken ik alle geheimen en alle wetenschap, al heb ik het volmaakte geloof dat bergen zou kunnen verzetten,
als ik de liefde niet heb, ben ik niets

Al deel ik al mijn bezit uit, al geef ik mezelf prijs om mij daarop te beroemen
als ik de liefde niet heb, helpt het mij niets
De liefde is geduldig en vriendelijk; de liefde is niet afgunstig,
zij praalt niet, zij verbeeldt zich niets,
zij gedraagt zich niet onfatsoenlijk, zij zoekt zichzelf niet ,
ze laat zich niet kwaad maken en rekent het kwade niet aan.
Zij verheugt zich niet over onrecht, maar vindt vreugde in de waarheid.
Alles verdraagt zij, alles gelooft zij, alles hoopt zij, alles verduurt zij.
De liefde vergaat nooit. De gave van de profetie zal verdwijnen;
het spreken in talen verstommen;
de kennis, ze zal ooit hebben afgedaan.

G. Deze drie dingen blijven altijd bestaan: geloof, hoop en liefde,
maar de liefde is de voornaamste.

Hymne

Dit moment kan gebruikt worden om de collecte te houden

Voorbede

V. We werden uitgenodigd om te leven naar Gods oproep om Hem en onze naaste lief te hebben als onszelf. We bidden dat deze liefde onze eenheid als christenen versterkt.

L. Met heel ons hart verlangen wij in Gods liefde te blijven en de genade te verkrijgen onze naaste lief te hebben als onszelf.

Heer God, uw liefde kent geen grenzen, wij bidden dat wij allen uw oneindige barmhartigheid ervaren en geloven dat Gij ons wilt vervullen met uw grenzeloze liefde.

G. Vervul ons met uw liefde! Maak ons één in U.

L. We sluiten onze gebeden aan bij die van Jezus, die bad voor de eenheid van al zijn leerlingen.

God van gemeenschap, we bidden opdat we samenwerken tot uw meerdere glorie en aan iedereen de Blijde Boodschap van de verlossing verkondigen.

G. Vervul ons met uw liefde! Maak ons één in U.

L. Ons hart bloedt bij het zien van de verwarring en de verdeeldheid in de wereld.

God van heil en genezing, we smeken U: breng ons samen in één kudde, nu we nog verdeeld zijn als schapen zonder herder. Verlicht ons met uw Geest en zend ons, twee aan twee, om licht van de wereld en zout der aarde te zijn.

G. Vervul ons met uw liefde! Maak ons één in U.

L. Onze wereld wordt verscheurd door terreur en geweld. Miljoenen mannen en vrouwen zijn gedwongen hun huizen te ontvluchten op zoek naar een schuilplaats en naar veiligheid.

God van communio, schenk ons de genade en de moed om vreemdelingen in onze armen te sluiten, hun wonden te helen en ons in solidariteit met hen verbonden te weten. Sterk ons verlangen om goed en barmhartig te zijn en onze broeders en zusters steeds te bejegenen zoals U met ons omgaat.

G. Vervul ons met uw liefde! Maak ons één in U.

L. We zijn er ons van bewust dat we uit zwakheid en angst vaak terzijde blijven staan en ons afwenden van hen die onze hulp nodig hebben.

Sterke God, open ons hart, ondanks ons gebrek aan naastenliefde, dat we de lengte, breedte en diepte van uw liefde ervaren, opdat wij meer van U gaan houden en onze naaste liefhebben als onszelf.

G. Vervul ons met uw liefde! Maak ons één in U.

Het gebed van de Heer

V. We bidden als kinderen van God zoals Jezus het ons geleerd heeft:

G. Onze Vader, die in de hemel zijt,
uw naam worde geheiligd,
uw rijk kome,
uw wil geschiede
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons heden ons dagelijks brood
en vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren,
en breng ons niet in beproeving, maar verlos ons van het kwade.

Hymne

Afsluitend gebed

V. Heer Jezus, Gij die bad opdat allen één zijn,
wij bidden voor de eenheid van alle christenen, zoals U wilt, met de middelen die U wilt.

Opdat uw Geest ons in staat stelt de pijn van de scheiding te ervaren, onze zondigheid in te zien en steeds de hoop te bewaren. Amen^{^[6]}

Zending

De kalebas of de kruik met water wordt naar voren gebracht en opgeheven voor de gemeenschap terwijl de voorganger zegt:

V. Gelaafd aan levend water, willen we God liefhebben en onze naaste als onszelf, in verbondenheid met Christus en bezield door de Heilige Geest.

G. Alles wat we samen kunnen doen, laten we dat doen! Amen.

Hymne

[1] Voor meer info over de CCN zie bijlage 3.

[2] De Mossi zijn de grootste etnische groep in Burkina Faso.

[3] Ubi caritas (toegeschreven aan Paulinus van Aquilea).

[4] Voor meer informatie over hoe de kerken in Burkina Faso samenwerken, zie bijlage 2.

[5] Driemaal heilig’ – een van de oudste christelijke gebeden. Het wordt vaak gezongen in de eredienst van kerken in zowel het Oosten als het Westen. Volgens sommige tradities werd het voor het eerst uitgesproken door Nicodemus toen hij het lichaam van Jezus van het kruis haalde.

[6] Dagelijks gebed voor de eenheid van de christenen in de Chemin Neuf Gemeenschap.